940 votues më shumë, rastësi apo një anomali që ngre dyshime?

Nga: Fakti Ditor
Pas raundit të dytë të zgjedhjeve lokale në Kosovë, pjesëmarrja e votuesve ra në pothuajse të gjitha komunat. Por një përjashtim i vetëm ka tronditur debatin publik: Mitrovica e Jugut.

Në këtë komunë, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) regjistroi një rritje prej 940 votuesish krahasuar me raundin e parë – një devijim i pazakontë në raport me rëniet masive të pjesëmarrjes në Prishtinë, Prizren apo Gjakovë.

Në garë për kryetar ishin Arian Tahiri (PDK) dhe Faton Peci (LVV). Rezultatet përfundimtare dhanë epërsi për Peci-n me rreth 53,5 % të votave kundrejt 46,5 % të Tahirit, një diferencë prej afro 2 300 votash.

Por rritja e papritur e numrit të votuesve dhe raportimet për fletëvotime të dyfishta e numra serikë të çrregullt kanë ngritur dyshime serioze për manipulim të organizuar.

Ndërhyrja e Prokurorisë dhe mbyllja e qendrës së numërimit
Pas denoncimeve për parregullsi, Prokuroria Themelore në Mitrovicë ka urdhëruar ndërprerjen e procesit të numërimit në Qendrën Komunale të Numërimit.

Qendra është aktualisht nën sigurimin e Policisë së Kosovës, ndërsa hetimet janë në zhvillim.

Ekspertët e proceseve zgjedhore e kanë cilësuar këtë si rast të paprecedentë, që mund të vërë në pikëpyetje integritetin e gjithë procesit zgjedhor në komunë.

Dyshimet: “Treni bullgar” apo “inxhinieri shtetërore”?
Në diskursin publik janë artikuluar disa skenarë të mundshëm për ta shpjeguar anomalinë.
“Treni bullgar”, praktikë e njohur ku një person fut në qarkullim disa fletëvotime të mbushura paraprakisht, të cilat qarkullojnë mes votuesve në mënyrë të organizuar; Kushtëzim, blerje votash dhe presion, pretendime që disa grupe kanë ofruar para, favore apo kërcënime për të siguruar dalje dhe votë të caktuar.

Deputeti i PDK-së, Artan Behrami, shkoi edhe më tej duke e quajtur rastin “inxhinieri shtetërore”:
“Keqpërdorimi është aq masiv, saqë ky nuk është as tren bullgar. Nuk bëhet fjalë për disa fletëvotime, por për shumë fletë pa vulë e me numra të çrregullt serikë. Ky është inxhiniering shtetëror i Albin Kurtit,” ka deklaruar ai.

Sipas Behramit, mënyra se si është zhvilluar procesi në Mitrovicë të Jugut, sidomos rritja e votuesve në raundin e dytë, tregon për ndërhyrje të qëllimshme në rezultat.

Nga ana tjetër, Lëvizja Vetëvendosje ka mohuar kategorikisht çdo akuzë për manipulim.

Deputetja, Albulena Haxhiu, tha se:
“PDK-ja vetë e ngriti vorbullën në Mitrovicë dhe ajo iu kthye në bumerang. Rezultati u dëshmua qartë dy herë, më 12 tetor dhe më 9 nëntor.”

Ndërsa Ministri në detyrë i Financave, Hekuran Murati, reagoi me ironi:
“Para se Vetëvendosje të futej në garë, në disa bastione të PDK-së dalja në vendvotime ishte 120 %.”

Në anën tjetër, Ehat Miftaraj nga Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD) kërkoi më shumë transparencë:
“Nëse procesi ka qenë i drejtë në Mitrovicën e Jugut, atëherë s’ka arsye për nervozizëm nga eksponentët e LVV-së.”

Analiza dhe nevoja për hetim të pavarur
Ekspertët e zgjedhjeve dhe sociologët e kanë cilësuar rastin e Mitrovicës së Jugut si anomali statistikore dhe sociologjike që kërkon verifikim institucional.

Për të kuptuar origjinën e +940 votave, kërkohet auditim i detajuar i fletëvotimeve, krahasim i listave të nënshkrimeve dhe transparencë e plotë nga KQZ.

Në një vend ku besimi publik në institucione është i brishtë, çdo devijim i pashpjeguar numerik rrezikon të minojë kredibilitetin e procesit demokratik.

Vetëm një hetim i pavarur dhe publikimi i plotë i të dhënave mund ta ndihmojnë Mitrovicën të dalë nga hija e dyshimit dhe Kosovën të ruajë besimin në votën si shprehje të vullnetit qytetar, jo si instrument të frikës apo manipulimit.